Na temat kopiowania utworów umieszczonych na płytach CD lub DVD narosło wiele mitów i nieporozumień. Są one dodatkowo podsycane ''doraźnymi'' akcjami BSA i policji oraz wprowadzającymi niekiedy w błąd relacjami prasowymi.
Prawo do sporządzenia kopii posiadanego nośnika jest bowiem jednym z podstawowych uprawnień jego nabywcy. Nie jest to jednak prawo absolutne, a warunki zgodnego z prawem wykonania kopii są inne w sytuacji, gdy płyta zawiera program komputerowy (w tym grę) oraz wtedy, gdy na nośniku znajduje się film lub muzyka.
Programy komputerowe
Zgodnie z art. 75 ust. 2 pkt 1 prawa autorskiego kopię zapasową programu komputerowego możemy wykonać wyłącznie wtedy, gdy jest to niezbędne do korzystania z programu. Ustawa posługuje się więc pewnym ogólnym, bardzo pojemnym zwrotem, który może być różnie interpretowany. Z pomocą w wyjaśnieniu tej kwestii nie przyjdzie nam orzecznictwo sądów, bowiem w tej materii praktycznie go nie ma. Prawnicy przyjmują jednak, iż sporządzenie kopii zapasowej może być uznane za zbędne, gdy producent programu wiarygodnie zabezpiecza natychmiastowe dostarczenie nowej kopii programu w przypadku jej zniszczenia, oraz gdy ze względu na sposób utrwalenia programu nie istnieje możliwość uszkodzenia jego egzemplarza. W praktyce ma to miejsce niezmiernie rzadko.
Wobec tego należy przyjąć, że wykonanie kopii zapasowej w zasadzie każdego programu komputerowego jest dobrym prawem legalnego użytkownika programu, a pozbawienie go tego prawa może nastąpić wyjątkowo. Użytkownik ma jednak prawo do sporządzenia tylko jednego egzemplarza kopii zapasowej i nie może jej używać jednocześnie z programem komputerowym (chyba że warunki licencji to dopuszczają).
Filmy lub nagrania muzyczne
Zgodnie z art. 23 ust 1 i 2 prawa autorskiego bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego (tzw. dozwolony użytek). Przekładając to na język potoczny: jeżeli legalnie nabyliśmy film lub muzyczne nagranie utrwalone np. na płycie CD lub DVD, możemy bez konieczności uiszczania jakichkolwiek dodatkowych opłat wykorzystywać je przykładowo w taki sposób jak:
* oglądanie lub odsłuchiwanie na własnym sprzęcie na potrzeby użytku prywatnego,
* sporządzanie kopii i to zarówno na nośnikach cyfrowych, jak i analogowych, w formatach oryginalnych, jak i przerobionych,
* udostępnianie nabytych egzemplarzy osobom pozostającym w tzw. związku osobistym - w szczególności chodzi tu o pokrewieństwo, powinowactwo i osoby pozostające w związku towarzyskim. O ile pojęcia pokrewieństwa i powinowactwa są jasne, o tyle ów związek towarzyski występuje wg prawników wtedy, gdy ludzie utrzymują więzy przez względnie dłuższy czas. Za stosunek towarzyski może być uznany np. stosunek przyjaźni i koleżeństwa.
Należy podkreślić, że wyżej wymienione uprawnienia nabywcy, zgodnie z art. 35 prawa autorskiego, nie mogą naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy. Są to znowu pojęcia bardzo szerokie, ale można przyjąć, że słuszny interes twórcy jest naruszony w następujących sytuacjach:
* ten sam użytkownik korzysta w tym samym czasie z oryginału i kopii,
* użytkownik sporządza kopię płyty, udostępnia (w szerokim sensie, tj. pożycza, użycza, wynajmuje, sprzedaje lub darowuje) koledze jej jeden egzemplarz, a sam zachowuje dla siebie drugi i z niego korzysta, choćby niejednocześnie ze znajomym. Sytuacja, w której użytkownik nie sporządza dla siebie kopii (lub ze sporządzonej kopii nie korzysta), a udostępnia znajomym oryginał, jest natomiast zgodna z prawem,
* znajomy kopiuje udostępniony przez użytkownika egzemplarz (nie ma znaczenia, czy za zgodą użytkownika, czy wbrew jego woli) i korzysta z niego po zwróceniu płyty.
Uprawnienia legalnego nabywcy dysku filmowego lub muzycznego w zakresie ich kopiowania są zatem znacznie szersze niż nabywcy programu komputerowego.
Zabezpieczone nośniki
Czy skopiowanie nośników przed tym zabezpieczonych jest legalne? Art. 79 ust. 3 prawa autorskiego przewiduje odpowiedzialność za usuwanie lub obchodzenie technicznych zabezpieczeń przed dostępem, zwielokrotnianiem lub rozpowszechnianiem utworu. Na pierwszy rzut oka skopiowanie zabezpieczonego nośnika jest więc nielegalne. Na szczęście przepisy prawa autorskiego zostawiły użytkownikom pewną furtkę - wspomniana odpowiedzialność zachodzi jedynie wtedy, jeżeli usunięcie lub obejście zabezpieczeń ma na celu bezprawne korzystanie z utworu. Nielegalne więc będzie skopiowanie programu komputerowego w celu jego sprzedaży na giełdzie komputerowej (jest to przestępstwo, a więc działanie bezprawne), ale co do zasady legalne będzie wykonanie dla siebie kopii zapasowej tego samego programu, ponieważ zgodnie z przepisami prawa autorskiego do sporządzenia takiej kopii mamy (pod wymienionymi wcześniej warunkami) prawo.
O tym, czy wykonanie kopii płyty CD lub DVD jest dozwolone w myśl obowiązujących przepisów prawa, decyduje za każdym razem zawartość kopiowanego nośnika oraz cel sporządzenia kopii. Każdy taki przypadek należy oceniać indywidualnie. Zawsze należy mieć jednak świadomość, jakie są nasze prawa, aby móc uniknąć działań nielegalnych i związanej z tym odpowiedzialności cywilnej i karnej.